طراحی بسته بندی مواد غذایی

توجه به طراحی بسته بندی مواد غذایی (Food packaging designer) پابه‌پای روش‌های تولید غذا در جوامع عصر حاضر مهم است. تأمین غذا اولویت اصلی همه کشورهای جهان اس

پکیجینگ چیست؟ امروزه مواد غذایی فسادپذیر را به یاری بسته بندی می‌توان تا مدت زمان زیادی نگهداری کرد و بخش بزرگی از نیاز غذایی جوامع را برطرف نمود. 

عوامل مؤثر بر طراحی بسته بندی مواد غذایی

بسته بندی مواد غذایی از نظر بهداشتی بالاترین اهمیت را دارد. یک طراح کار بلد باید نسبت به نکات بهداشتی اطلاعات کامل داشته و در طراحی بسته بندی مواد غذایی، جنبه سلامتی در اولویت قرار دهد. مواد غذایی از این نظر به دو دسته فسادپذیر و غیر فسادپذیر تقسیم می‌شود. نوع بسته بندی و موادی که برای تهیه آن استفاده می‌شود در این دو گروه متفاوت است. برای مثال از قوطی‌های آلومینیومی برای کنسرو کردن غذاهای تر و فسادپذیر مانند انواع خوراک استفاده می‌شود تا از نفوذ آلودگی‌ها به داخل و نشت مواد غذایی به خارج ممانعت شود.

مواد غذایی همچنین از نظر ماهیت مصرفی به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند؛ مواد اولیه که نیاز به پختن، ترکیب شدن یا فرآوری دارند و خوراکی‌های آماده خوردن! ظاهر و نوع بسته بندی در این دو گروه تفاوت‌های اساسی دارد. برای مثال طراحی بسته بندی مرغ خام می‌تواند به صورت کاور پلاستیکی انجام شود اما مرغ سوخاری می‌بایست درون فویل آلومینومی قرار بگیرد که قابلیت گرم شدن داشته باشد. بنابراین اصول طراحی بسته بندی مواد غذایی می‌بایست متناسب با هر دسته رعایت شود.

روش‌های بسته بندی مدرن مواد غذایی

امروزه رشد فنّاوری به پیشرفت صنایع غذایی کمک زیادی کرده و نیاز به طرح‌های نوین بسته بندی بیشتر احساس می‌شود. می‌توان گفت طراحی بسته بندی به یکی از بخش‌های جدایی‌ناپذیر تجارت غذا تبدیل شده است. با توجه به توسعه تولیدات غذایی، مصرف خوراکی‌های بسته بندی شده افزایش یافته است. خوشبختانه طراحان بسته بندی مواد غذایی این نکته را مد نظر داشته و سه گروه بزرگ از بسته بندی‌های امروزی این ویژگی را دارند:

کنسرو کردن یک روش رایج در صنایع بسته بندی غذا است که با توسعه جوامع هر روز کاربردهای بیشتری پیدا می‌کند. شاید در دهه‌های پیشین فقط تن ماهی، خوراک لوبیا و رب را درون بسته‌های کنسروی می‌دیدیم اما با گذشت زمان انواع مواد غذایی به این گروه پیوسته است مثلاً خورشت‌های مختلف که مخصوص افراد پرمشغله تهیه شده و فقط نیاز به گرم شدن دارد.

ظروف پلیمری و بطری‌ها گزینه خوبی جهت طراحی بسته بندی لبنیات، نوشیدنی‌ها و مواد اولیه غذایی می‌باشند. شکل‌پذیری خوبی دارند و به راحتی به هر شکلی که طراح بخواهد قابل اجراست. این روش بسته بندی با توسعه صنایع پتروشیمی رایج شد.

جعبه‌های مقوایی سهم زیادی در بسته بندی انواع محصولات از جمله مواد غذایی دارد. مقوا از مزیت‌های زیادی در انواع طراحی بسته بندی برخوردار است برای مثال طرح‌های گرافیکی روی آن به زیبایی چاپ می‌شود؛ جعبه‌های مقوایی به راحتی در ابعاد مختلف قابل اجرا است و در مواردی که نمی‌توان از مقوا در ارتباط مستقیم با برخی مواد غذایی مانند شکلات و بستنی استفاده کرد، در طراحی پکیج بیرونی کاربرد دارد. طراحی جعبه در بسته بندی مواد غذایی یک روش قدیمی است که نه تنها جذابیت خود را از دست نداده بلکه امروزه خلاقیت در طراحی شکل هندسی و استفاده از طرح‌های گرافیکی جذاب به مدرنیزه شدن آن کمک کرده است، به عنوان مثال ایده طراحی بسته بندی کلوچه بسیار جذاب و مدرن است.